Huta Warszawa. Bliska nieznajoma
Projekt powstał z inicjatywy Bielańskiej Fototeki i Biblioteki Publicznej dzielnicy Bielany. Grant na działania pozyskano z Funduszu Edukacji Kulturalnej, Biura Kultury m.st. Warszawy. Natomiast Huta ArcelorMittal Warszawa sfinansowała produkcję wystawy „Była taka huta” prezentującej zdjęcia zakładu z lat 70. i 80. Autorami zdjęć byli utalentowani fotograficy huty: Kazimierz Docha, Jerzy Knut oraz Adam Szymański. W tym miejscu warto dodać, że w projekt włączyły się: Stowarzyszenie Historyczne „Solidarność” Huta Warszawa oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Huty Warszawa „Warszawscy hutnicy”.
Głównym celem całego projektu było kreowanie mechanizmów, wzmacniających integrację i lokalną tożsamość, a także upowszechnianie wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego dzielnicy Bielany – współczesnego i historycznego. Bohaterką naszych działań była Huta Warszawa. Ponad 65-letnia historia zakładu stanowiła żywy punkt odniesienia, dostarczając mieszkankom i mieszkańcom inspirację do współdziałania. Udało się zaktywizować byłych hutników, którzy chętnie poświęcali czas i dzielili się wiedzą na temat dawnej huty. W wydarzeniach brały udział hutnicze rodziny. Mieszkańcy dzielnicy mieli okazję, aby poznać historię zakładu oraz zobaczyli z bliska, jak dzisiaj produkuje się stal na jednej z najnowocześniejszych linii produkcyjnych w Europie.
Wydarzenie zainaugurował pokaz filmu „Rok Huty Warszawa” z 1977 roku. Nagranie w ubiegłym roku odkryto w archiwum filmowym. Czteroodcinkowa produkcja dzisiaj dostarcza nam unikatowych ujęć huty, która pozostała już jedynie we wspomnieniach byłych pracowników. Budowa i uruchomienie zakładu, zupełnie inny niż dzisiaj proces produkcji stali, życie na osiedlu Wrzeciono, wczasy, przyzakładowa szkoła, bal Mistrzów Techniki to tylko niektóre z wątków przedstawionych w filmie. Warto dodać, że w Internecie, na kanale YouTube bielańskiej Fototeki wszystkie odcinki miały ponad 20 tysięcy wyświetleń.
Dobrym wprowadzeniem do tego, jak budowa huty wpłynęła na rozwój dzisiejszej dzielnicy Bielany, był spacer historyczny po osiedlu Wrzeciono. Prowadzącą była przewodniczka Agnieszka Trepkowska z Muzeum Warszawy. Sporym zainteresowaniem cieszyły się spotkania z byłymi hutnikami. W pierwszym „Wieczorze hutniczych opowieści” o początkach zakładu i funkcjonowaniu w latach 70. i 80. opowiedzieli Jerzy Staszkiewicz, Edward Arendzikowski oraz Kazimierz Bochyński. Na drugim spotkaniu głównym wątkiem była kolej zakładowa, o której opowiedzieli Adam Gezek i Henryk Kowalski. Natomiast Jan Nowicki poruszył temat produkcji stali w ciągu kilkudziesięciu lat. Trzecie spotkanie było poświęcone zakładowej „Solidarności”, o której opowiadał Adam Szymański, były fotograf huty.
Nowością w działaniach animacyjnych, w oryginalny sposób nawiązujących do historii huty, były warsztaty artystyczne. Dzieci inspirując się strojami hutniczymi, stworzyły roboty, a dorośli, wykorzystując archiwalne zdjęcia huty, przygotowali foto-kolaże.
Niezmienną popularnością cieszą się wycieczki po hucie. Mieszkańcy mieli okazję zwiedzać schron pod biurowcem huty ArcelorMittal Warszawa oraz przyglądali się produkcji na stalowni i walcowni – przewodnikiem byli Grzegorz Kielich oraz Jan Nowicki. Trzecia trasa prowadziła w głąb huty. Pasjonaci historii wsiedli do Jelcza „ogórka” i wspólnie z przewodnikiem Mateuszem Napieralskim jeździli śladami strajków w hucie w Sierpniu 1980 roku.
Wiele osób twierdzi, że po realizacji całego cyklu wydarzeń w ramach tego projektu, na Bielanach można zacząć używać określenia: „Huta Warszawa, bliska znajoma”.
Zdjęcia: Bartłomiej Frymus, Karol Gaweł, Justyna Eberle, Aleksandra Wiśniewska.